czwartek, 7 marca 2013

Artur Grottger - malarz powstania styczniowego

Z okazji 150. rocznicy wybuchu powstania styczniowego, biblioteka szkolna wykonała wystawę poświęconą Arturowi Grottgerowi. Można było obejrzeć wybrane rysunki z cylku kartonów "Warszawa" oraz "Wojna", a także zapoznać się z biografią malarza.



Cykl kartonów "Warszawa" – to ogólne wizje wyznaniowego i stanowego solidaryzmu, zrodzonego w okresie przedpowstaniowym, Ówczesny komentator napisał: „Nagle popękały lody społecznych zawikłań i wyznaniowych nienawiści. Błagalne hymny płynęły z piersi zarówno po kościołach jak i synagogach – polała się na bruku krew szlachty i chłopów, i mieszczan, i Żydów, bo wszyscy trzymali się za ręce i upadając, kolejno sobie godła narodowe oddawali.”
"Alegoria wojny" z cyklu "Wojna"
"Trzy stany" z cyklu "Warszawa"
Cykl Warszawa został powielony fotograficznie przez wiedeńską firmę Miethke und Wawra w bardzo wysokim nakładzie, co przyczyniło się do popularności grottgerowskiej wizji powstania. Album ten opatrzono dedykacją: ”Pamięci poległych i rannych na ulicach Warszawy współbraci, a ku wiecznej morderców hańbie”, później cenzuralnie pomijaną.

Mitotwórczą siłą wyobrażeń Grottgera był przede wszystkim bezpośredni, emocjonalny charakter rysunków, odwołujących się do powszechnie znanych wydarzeń i powszechnie dzielonych uczuć. Jego alegoryzowana wizja 1863 roku została zaakceptowana i przyjęta za swoją również przez uczestników powstania. Sybirak, członek Rządu Narodowego i historyk powstania Agaton Giller uważał Grottgera za „ilustratora 1863 roku”.
Maksymilian Gierymski zapewniał: „Grottger jest największym malarzem Polski, Mickiewicz największym jej poetą – dzieła jednego i drugiego powinny być w ręku każdego jej obywatela.”
na podstawie artykułu M. Poprzęcka: Grottger i inni. "Mówią wieki" 2013, nr 1, s. 76-79